Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Akademisyen Prof.Dr. Alpay Eziyet, son dönemde tanıdık teneffüs yolu hastalıklarında, ekseriyetle aynı hastada biricik virüsün görüldüğünü, hastaların yüzdelik 5’inden azında apansız aşkın virüsün tıpkı anda bulunabileceğini belirtti.

AÜ Tababet Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alpay Ezinç, andıran şita mevsimiyle görülme sıklığı küsurat dal solunum yolu hastalıklarına ilgili, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Eziyet, Kovid-19 salgını öncesinde de meri olan, havanın soğumasıyla vabeste ortamlarda henüz çok espas geçirilmesi, mekanların henüz birkaç havalandırılması gibi etkenlerin, virüslerin neden olduğu teneffüs yolu enfeksiyonlarının artmasına neden olduğunu vurguladı.

Kış mevsiminde genişlik yoğun tanıdık hastalıkların grip ve nezle olduğunu ifade eden Işkence, “Bu şita, bu durum elan birlikte kategorik olacak. Zira, pandemide alınan kibritçi önlemler nedeniyle az daha üç yıldır toplumda dolaşamayan virüslere cebin umumi anlamda bağışıklık azalmış durumda. Bu yüzden muhtelif virüslerin dolaşmasını ve bundan sonra kişinin hastalanmasını bekliyorduk ve elhak de öyle oluyor.” diyerek konuştu.

Kovid-19 dışında dört virüs elan dolaşımda

Işkence, Afiyet Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün izleme verilerine bakarak, Türkiye’dahi 3 Ekim’den 6 Kasım’a büyüklüğünde Kovid-19’a ek namına kalın görülme sırasına göre nezle virüsünün (rinovirüs), dumağı tıpkı hastalık işleyen âdem koronavirüslerinin, Respiratuar Sinsisyal Virüs (RSV) ve grip (influenza) virüsünün dolaşımda olduğunu bildirdi.

Dünya Afiyet Örgütü (DSÖ) verilerine göre üstelik yıldız yarımküredeki mukavim çok ülkede bu virüslerin dolaşımda olduğunun altını çizen Azap, “Çoğunlukla bir hastada bir tane bire bir virüs çor yapıyor. Hastaların yüzde 5’inden azında apansızın fazla virüs ayrımsız anda bulunabiliyor.” diye konuştu.

“Stabil tanılama amacıyla imtihan yarmak gerekir”

Prof. Dr. Işkence, bu virüslerin illet olduğu enfeksiyonların belirtilerinin birbirine çok benzediğine dikkati çekti.

Belli tıpkı şikayete evet birlikte tetebbu bulgusuna bakarak, kesin tanı koyabilmenin gibi olmadığını dile getiren Azap, “Belirtilere bakarak fark edemiyoruz. Ama yara olmadan, genel durumu on paralık bozulmadan sadece verimli kibir akıntısı varsa iri olasılıkla dumağı virüsü, yüksek zehir, öksürük, adale ağrıları ve halsizlik varsa enflüanza, Kovid-19, RSV’den biri benzer diyebiliyoruz. Fakat stabil tanılama için sınav fayrap etmek gerekir.” dedi.

Ezinç, solunum yolu virüslerinin tümünün insandan insana teneffüs damlacıkları ile bulaştığına belen ederek, Kovid-19 için kısaca üç yıldır meri peçe, havalandırma, ilişki süresini bodur sübvansiyon, mesafeyi koruma, ahali ve yüzey temizliğini havi tedbirlerin uygulanmasının önemine dikkati çekti. Ezinç, sözlerine şöyle bitmeme etti:

“Bu ilkokul maddeden özellikle bu haftalarda yaşadığımız gibi pestil sayılarının arttığı dönemlerde sınırlı alanlarda peçe kazıklamak, ortamı ferah havalandırmak nazik önem taşıyor.

Kapalı ortamda az kişinin maske takması, tılsım amacıyla yeterli değil. Zira, birkaç kişinin maske takması, enfeksiyonların yayılmasını çokça azaltmıyor. Ortamdaki herkesin takması halinde enfeksiyonların yayılması yalınlık yerine azalıyor. Bu nedenle peçe, ferdî bir tercih değil bir duraç olarak geniş şekilde takılmalı.”

Riziko grubundakilerin korunması eke

Prof. Dr. Alpay Eziyet, bu virüslerin zinde, mıhlı kişilerde henüz belli belirsiz seyrettiğini ve hastaneye yatış gerektirmediğini ancak riziko grubundakilerin korunması açısından virüslerin tedbirlerle taharri altına alınması gerektiğini bildirdi.

Ezinç, “Hele şeş yaş altındaki füru, gebeler, bağışıklık sistemi baskılanmış şahıslar, ruh, akciğer, karaciğer hastalıkları, kontrolsüz şeker hastalığı üzere altta yatan pahal hastalıkları olanlar riziko altında bulunuyor. Risk gruplarına bakıldığında, toplumun neredeyse 5’te biri bu grupta kayran alıyor. Bu kişileri korumanın yolu üstelik herkesin oldukça kendini koruması, virüslerin dolaşımının azaltılmasıdır.” diyerek konuştu.

Mutlaka aşılama yaptırılmalı

Bu hastalıklardan korunmada arz cesim silahın telkih olduğunu dile getiren Ezinç, şunları kaydetti:

“Nezle virüsleri ve âdem koronavirüslerine alın hangi efsus kim aşılama yok. RSV’ye cebin ayrımsız aşı kullanıma eksiltmek üzere, amma elan dünyada bu aşı bile namevcut.

En azından riziko grubundaki kişilerin grip ve Kovid-19 aşılarını yaptırmalarını muhakkak öneriyoruz. Enflüanza aşısını şeş gözyaşı altındaki siktirici dallar, 65 yaş üzerindekiler, gebeler, bağışıklığı baskılanmış olanlar, altta yatan gösterişli hastalıkları olanlar ve eğin kütle indeksi 30’un üzerinde olan katmerli obezitesi bulunanlar katiyetle olmalı. Kovid-19 aşısını ayrıntılar hariç yine bire bir gruplar anımsatma dozlarıyla birlikte yaptırmalı.”