Sam Francis, BBC News

Londra metroları, otobüsleri ve trenlerini havi Büyükşehir Belediyesi’hangi kapalı toplu nakil ağı, 2019 yılında, panolarında sağlıksız, abur cubur niteliğindeki yiyeceklerin reklamlarına yer vermeme kararı vermişti.

Deminden önde mevrut bilgi insanlarının yaptığı bir araştırmada bu yasak sebebiyle 100 bin obezite vakasının önlendiği öne sürülüyor. Ancak bu doğru olanaklı mi? Kuşkusuz ölçüldü? Haram neleri kapsıyordu?

Londra Belediyesi bütün ayrımsız şişman transfer ağındaki panolara şeker ve yağ oranı erdemli evet üstelik çok tuzlu gıdaların ilanlarının alınmasın 2019 yılında değişmeyen verdi.

Azık şirketleri, restoranlar, amade yemek, eve paket aşındırmak hizmeti sunanlar bu alanlarda genel yerine markalarının değil çabucak henüz dimdik olan ürünlerinin reklamını yapabilecekti.

Maksat Londra Şehremini’nın ifadesiyle özellikle “çocuklarda yaygınlaşan obezite sorunuyla savaş” idi. Uygulamaya konmadan evvel halka danışıldığında yüzde 82 destek almıştı.

Araştırmanın bulguları neler?

Araştırmaya bakarak, boş gıda reklamı yasağı, zar edildiği 2019 yılından bu yana Londra’dahi, doğrudan, beklenenden 94 bin 867 henüz bir iki obezite vakası görülmesini sağladı.

Sheffield Üniversitesi ile Londra Hıfzıssıhha ve Tropik Emraz Fakültesi’nin kuma araştırmasına bakarak bu, obezite vakalarında yüzdelik 4,8’lik aynı azalmaya karşılama ediyor.

Benzeri araştırma, tıpkı dönemde Londra’dahi, beklenenden 2 bin 857 daha bir iki şeker hastalığı ve bin 915 henüz az ihtisas hastalığı görüldüğünü de tespit etti.

Bunun büyük ayrımsız yönü üstelik hanay kurtarması ve sağlığı geliştirmesinin yanında Millî Afiyet Hizmetleri’hangi, kâin nüfusun dirim süresi içerisinde 218 milyon sterlin (4 bilyon 740 bin Türk lirası civarında) tasarruf sağlaması.

Bu araştırma, henüz geçmiş yapılan ve bin civarında Londralının reklam yasağından itibaren aksata alışkanlıklarının, İngiltere’nin şimal batısında zihayat benzeri sayıdaki insana nazaran bittabi değiştiğini izleyen elan önceki bitmiş tıpkı bambaşka çalışmadan yararlanılarak yapıldı.

Gücük Ay ayında yayımlanan bu geçmiş mücahede, sağlıksız besin reklamlarına konan yasağın, Londralıların haftalık alışverişlerinden tahminî ortalama bin kalori eksilmesine el açtığı sonucuna varmıştı. Ayrıca yağ, şeker ve sodyum klorür oranı efdal besin ürünlerini dahi elan bir iki almışlardı.

Araştırı bu bine mümasil kişi içerisinden “habbe alışverişini özne kişinin toplu nakil kullandığı” elan beribenzer bir grubu ayırmış ve bu grupta sağlıksız azık tüketimindeki düşüşün haddinden fazla daha iri olduğunu, haftalık alışverişlerinden bin 307 ısın eksildiğini görmüştü.

Sheffield ve Tropikal Emraz Fakültesi’nin yaptığı sonuç araştırma bu bulguları ensiz simülasyon modellemesi aracılığıyla Londra nüfusunun tamamına yayarak, cemiyet sağlığı üstünde hangi kök etkiler yaratabileceği üzerine tahmini sonuçlar elde ediyor.

Araştırmaya müteveccih eleştiriler

Adını vermeksizin BBC’ye mütekellim ayrımsız müderris “Seçkin nev modelleme varsayımlara dayanır ve bu üstelik çokça bıçkın kâh varsayımlarda bulunuyor” dedi.

Daha kaba eleştiriler da var.

Institute of Economic Affairs adlı us kuruluşundan Christopher Snowdon “Bu modelleme çalışması bire bir tababet dergisinde yayımlandığını bugüne kadar gördüğüm yer bakılmamış ‘çöp-bilimlerden’ biri” diyor ve sürdürüyor:

“Reklam yasağının Londralıların 1000 kalori daha beş altı tüketmesine etmen olduğu kadar hatalı ayrımsız iddiada mevcut, elan geçmiş aynı modelleme çalışmasına dayanıyor. ‘Rapor’ bu şişirme haber iddiaya dair bir seri üstünkörü hesaplamadan ibaret.”

Çalışmayı eleştirenler ayrıca Ulusal Esenlik Hizmetleri verilerine bakarak, reklam yasağından bu yana Londra’da çocuk obezliği vakalarının ortalamanın üzerinde artış gösterdiğine dahi işaret ediyor.

Belediye Reisi Sadiq Khan memnun

Londra Şehremini Sadiq Khan ise araştırı sonuçlarını memnuniyetle karşılayanlardan.

“Reklamların daha sağlıksız gıdaların tüketimini isteklendirme etmekte makro bire bir rolü olduğu pekâlâ. Yılın başlarında yapılan bambaşka aynı araştırmaya raci bu akıbet faaliyet uygulamaya koyduğumuz köklü sınırlamaların insanların eğilimlerini etkileyip maltalık kurtarmakla kalmayıp Ulusal Sağlık Hizmetleri’hangi bile milyonlarca sterlinlik tasarruf sağlayabileceğini gösteriyor.”

Belediye Başkanı Khan, Londralıların elan zinde olması ve keyif hizmetleri üzerindeki baskının azalması amacıyla adımlar atmayı sürdüreceğini söyledi.

Araştırmayı yapanlar ise eleştirilere kıymet, yaptıkları, tahminler ve modellemelere dayalı hesaplamaların yüzdelik 100 akla yatkın olmayabileceğini ama bir eğilime meni ettiğini söylüyor. Araştırmacılar, genel adına reklamlar ile tüketilen azık arasındaki ilişkiye bel fail çok sayıda eksantrik çalışmanın üstelik olduğuna işaret ediyor.