Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, “Kaslı ülkelerin de gıda sunu güvenliğine müteveccih endişelerinin arttığı bire bir dönemde, eli öpülesi çiftçilerimiz yardımıyla, önemli ekincilik ürünlerinde bulunurluk sıkıntısı yaşamadık, yaşamıyoruz. Antrparantez bırakın tedarik sıkıntısı yaşamayı, ekincilik sektörümüz serencam 19 yılın 15’inde tahaccüm gösterdi.” dedi.

Kirişci, “Tarım Varsa Hayat Var Projesi”hangi ait düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, geleceğin teminatı çocukları ve gençleri genişlik gani şekilde tavlandırmak için ülkenin seçkin köşesinde iri aynı fedakarlıkla fariza yapan öğretmenlerin Öğretmenler Günü’nü kutladı.

Kendisinin bile yıllarca eğitimin içinde bulunan ayrımsız öğretim üyesi namına eksiksiz öğretmenleri merbutiyet ve nazikâne selamlayan Nazır Kirişci, ebediyete irfan etmiş bilcümle öğretmenlere Allah’tan rahmet diledi.

Kirişci, mazi minval üssü Düzce’nin Gölyaka ilçesi olan 5,9 büyüklüğündeki depremden etkilenen vatandaşlara geçmiş olsun dileklerini ileterek, “Gaileli kardeşlerimize Allah’tan ivedi felah yalvarma ediyorum, Rabbim inşallah milletimizi, ülkemizi değme nev felaketten ve afetten korusun.” diye konuştu.

“(Yusufeli Barajı) Listenin yeryüzü başındaki yeryüzü kebir şaheserimizdir”

Vekil Kirişci, zaman bakanlığın aktüel çalışmalarını, projelerini, tarım stratejilerini ve hedeflerini aktarma etmek amacıyla aynı araya gelindiğini anımsatarak, vekâlet kendisine bu soy tıpkısı araya gelmeleri çokça önemsediğini belirtti.

Bütün amaçlarının basın mensupları marifetiyle kamuoyunun akıllıcasına şekilde bilgilendirilmesi olduğuna bel eden Kirişci, vekâlet yoluyla “İddialar ve Gerçekler” kitapçığı ile vatandaşın akilane bilgiye erişmesi olduğunu söyledi.

Kirişci, 2 dönüş evvel Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın teşrifleriyle hizmete aldıkları ve parçalanmamış vatandaşların göğsünü kabartan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santraline değinerek, şunları kaydetti:

“Görkemli benzeri açılış töreniyle devlet millet el ele, dünyanın beşinci yer faziletli barajı olan Yusufeli Barajı ile HES’in açılışını gerçekleştirdik. Bu baraj, ‘Yüzyılın Enerjisi’ vurgusuyla ülkemizin geleceğini planladığımız yatırımlarımızda, listenin sunu başındaki yeryüzü kebir şaheserimizdir. Yılda 1,9 bilyon kilovatsaat erke üretimiyle 2,5 milyon nüfusa cemaat aynı yerleşimin hayatiyet ihtiyacını karşılayacak.

Ama anne önemlisi, böylesi dev tıpkı eseri, mühendisliğinden işçiliğine büyüklüğünde, öz imkanlarımızla sili kaynaklarımızla gerçekleştirmiş olmamızdır. Hep maliyeti 34 bilyon liradır. Çabucak misil amacıyla harcadığımız mal 12 bilyon liradır. Birlik 62 kilometrelik bire bir tünel ve bu tünellerle beraber açılmış olan köprüler, viyadükler var. 110 kilometre uzunluğunda bir kez, bunun 70 kilometrelik kısmı izzet memleket yolu, 40 kilometrelik kısmı bile karye yolu kendisine planlanmış. 3 bin 205 skor iskân yerinin taşınması gerektiği amacıyla konut işlenmiş, bunun 507’si kırsalda, et kafalı kalan kısmı kaymakamlık merkezinde planlanmıştır.

334 aksiyon yeri 10 hanesi kırsalda 324’ü kaza merkezinde. belediye binasından kaymakamlığına, başka kamu kurumları binalarından yetişek tesislerine parklara, bahçelere, ibadethanelere modern, gündeş bire bir şehirde olması gereken temas husus Yusufeli halkına kazandırılmıştır. Onlar de buraya taşınacaklar. İlk 9 gününde 2 köyümüz, 69’uncu gününde kaza merkezimiz sular altında kalacak. 309 ahit sonra akarsu terviç süreci tamamlanmış olacak, 6 ay bilahare hayatiyet üretimiyle ilişik proses başlayacak. Böylesine mefret tıpkısı tesisin bire bir posta elan ülkemize ve milletimize aynalı olmasını rica ediyorum.”

“Ekincilik arazilerinin bölünmesini önledik”

Bakan Kirişci, iklim değişikliği, can artışı, jeopolitik riskler ve salgın hastalıkların, ekincilik ve gıdanın ciddi önemini daha de yalınlık hale getirdiğini, bu kapsamda, ekincilik ve orman sektörünün eskimemiş aynı vizyonla geleceğe hazırlanması gerektiğini söyledi.

Dünya nüfusunun 2050 yılında 10 milyar, ülkemiz nüfusunun ise 105 milyonun üzerinde olacağı projeksiyonu ortadayken geleceğe “Türkiye Yüzyılı” vizyonuyla yapmak durumunda olunduğunu ifade fail Kirişci, “Mottosu ‘Sen Üret Yeter’ olan kullanılmamış periyot vizyonumuz, doğru değişimleri ve ilkleri barındırmaktadır. Ayrımsız kısmında uygulama başladı, aynı kısmında maharet icraat tamamlandı amma uygulamaya geçilmesi için bazı kanun değişikliği gerekmektedir.” diye niteleyerek konuştu.

Kirişci, serencam 20 yılda yaptıkları çalışmalarla ekincilik arazilerinin bölünmesini önlediklerini, nazik ovaları dulda alanı ilan ettiklerini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bizim dönemimizde çıkarılan 5403 az Yer Dulda ve Arazi Kullanımı Kanunu ile 92 milyon dekarlık 429 ovayı şişman yalın kapsamına aldık. Bölünebilir sunma basit yer büyüklüğünü 10 dekardan 20 dekara çıkardık. Yeniden bizim dönemimizde 2006 yılında başlattığımız Ekincilik Sigortası TARSİM’in aplikasyon alanını yaygınlaştırdık. Dirimlik himaye sigortası geliştirdik ve TARSİM’in bu yeni poliçesini 2023’te eksiksiz ülkeye yaygınlaştıracağız.

Toplulaştırma, sulanan tarım arazilerini açık artırma ve modern sulama sistemlerini yaygınlaştırma üzere yapısal dönüşümlere ciddiyet verdik. Kapalı istihsal alanlarımıza karşın akil sulama yatırımları, AR-GE faaliyetleri ve mekanizasyon kullanımını yaygınlaştırarak verim ve kaliteyi yükselttik. Sonunda hem halkımızın gıda bildirme güvenliğini sağladık hem de tarımsal yayın ihracatımızı artırdık.

Başta Tarım Kanunu kalkışmak amacıyla yaptığımız yasal düzenlemeler, meydan kalibraj faaliyetleri ve sağladığımız tarımsal desteklerle yetişkin değişimlere imza attık. Bu sayede gelişmiş ülkelerin da azık en güvenliğine müteveccih endişelerinin arttığı bir dönemde, eli öpülesi çiftçilerimiz sayesinde, önemli tarım ürünlerinde bulunurluk sıkıntısı yaşamadık, yaşamıyoruz.

Ayrıca bırakın tedbir sıkıntısı yaşamayı, tarım sektörümüz son 19 yılın 15’inde tahaccüm gösterdi. Tarımsal hasılamız, 2002 yılında 25,1 bilyon dolardan yüzdelik 78,1 artışla 2021 yılında 44,7 bilyon dolara yükseldi. Zirai ihracatta dikkate derece tıpkısı artma trendi içre olduğumuzu özellikle ikna etmek isterim.”

Tarım ve gıda ürünleri ihracatının 2002’dahi 3,8 bilyon dolar iken 2021’dahi 6,5 katına çıkarak 25 bilyon dolara ulaştığını bildiren Kirişci, “Son 20 yılda 87 milyar dolar aut tecim olağandan, ekincilik ve besin ürünlerinde kesin dış satımcı olduğumuzu alelhusus ifham etmek isterim. Ocak-Ilkgüz 2022 döneminde ihracatımız, 21,2 bilyon dolar ile önceki yılın bire bir dönemine bakarak yüzde 22 artım göstermiştir. Sene sonu bakımından ekincilik ve besin ürünleri ihracatımızın 30 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz.” dedi.

“ÇKS belgesi sayısı 1 milyon 143 bin 179 oldu”

Nazır Ünite Kirişci, üreticilerin işlerini kolaylaştırmaya yönelik sayısal inkılap hamlelerine serian bitmeme ettiklerinin altını çizdi ve “Çiftçilerimize 1 Ekim’den itibaren ÇKS’ye e-Heybet Kapısından erişim imkanı sağladık. Dün gece saat 21.00 itibarıyla bu uygulamadan yararlanan gerçek kişi sayısı 446 bin 479, hukuksal emanet sayısı 1421 ve buradan elde edilen ÇKS belgesi sayısı 1 milyon 143 bin 179 oldu. beherglas doküman üzere minimum 100 lira gider yapıldığını düşünsek insanların yorulduklarının yanlarına kar kalması, egzoz emisyonu ile çevreye zarar verilmesi kadar metin çokça etkilerden arındırılmış uygulamanın dahi getirisi 110 milyon liranın üzerinde. Bürokrasiyi azaltarak tahminî 2,2 milyon üreticimize çalışma, ahit ve mülk tasarrufu sağladığımız bu uygulamayı elan üstelik geliştireceğiz.” şeklinde konuştu.

Dijital tarım vizyonunun evvel aşaması olan e-Azamet ile ÇKS entegrasyonunu, Ekincilik Cebim’da ve ÇKS Vasıta Doğrulaması’nın strateji edeceğini ifade eden Kirişci, ÇKS Referans Restorasyon sürecinin e-Çap entegrasyonu 2022 Eylül sonu itibarıyla tamamlandığını bildirdi.

Kirişci, Şubat 2023 bakımından 2 milyonun üzerinde çiftçinin yararlanacağı ÇKS Nişane Güncelleme süreçlerinin da e-Ihtişam entegrasyonunun tamamlanmasını öngördüklerini söyledi.

Örtü Altı Vasıta Sistemi’nin (ÖKS) e-Celal entegrasyonunun ise 2023 başı itibarıyla tamamlanması hedeflendiğini anlatan Kirişci, şunları kaydetti:

“Ekincilik Cebimde’ kıvrak uygulamasının fazlandırılmış yazılım geliştirme sürecinde serencam aşamaya gelindi, Karı 2023 bakımından ilk fazının hayata geçirilmesini planlanmaktayız. Pamuk, soya fasulyesi, kanola, aspir ve mercimek üzere latif ürünlerde ÇKS kayıtlarının coğrafi vukuf sistemi ile doğrulanması çalışmamız çabukça bitmeme ediyor. Biliyorsunuz, bu yıldan itibaren zirai terviç sistemimizi değiştirdik ve ödemelerimizi öne çektik. Bundan Sonra, çiftçilerimiz, ilk teşrin döneminde girdi maliyetlerini düşünmeden istihsal yapabiliyor.

Çiftçi Araç Sistemine kayıtlı, hububat üreten çiftçilerimize, 2022 yılı istihsal dönemine ilgili motorin ve basılmış desteklerini, Mart 2023 hesabına, 6 öne çekerek bu yılın teşrinievvel ayından itibaren ödemeye başladık. Destekler çiftçilerimize akçe kendisine verilmiyor, Ekincilik Bankası kartlarına yükleniyor. Ayni adına bu harcamaları yapmaları isteniyor. Ayrıca Tarım Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’nin verdiği 100 bin TL tutarındaki faizsiz emniyet miktarını 200 bin TL’ye çıkardık. Bunun üstelik 100 bin TL’lik kısmının ayni namına süt ve matbua alımında kullanılması şartını getirmiş olduk.”

“Ülkemizde kullanılan sertifikalı tohumluğun yüzdelik 96’sı bilinenin bilakis ancak ortamında üretilen yerli tohumla karşılanmaktadır”

Icra Vekili Kirişci, ekilmeyen ekincilik arazilerini ve yıpranmamış geliştirilen yüksek özellikli nesil çeşitlerini üretime kazandırdıklarını, yeni yöntem, teknoloji ve kültürel uygulamaları yaygınlaştırdıklarını anımsatarak, serencam 20 yılda bitkisel üretim miktarını yüzdelik 20 artışla 98 milyon tondan 117,9 milyon tona ulaştırdıklarını bildirdi.

“Nebati üretimimizin 2022 yılında 127,6 milyon tona ulaşmasını bekliyoruz ki bu misil nebati üretimde mecmu zamanların rekoru olacak.” diyen Kirişci, “Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üreten çiftçilerimize dekar başına 2022 yılında süt desteğini yüzdelik 241 artma ile 75 TL’ye, matbua desteğini yüzde 130 artma ile 46 TL’ye, sertifikalı soy sop yararlanma destekleme ödemesini yüzdelik 108 artım ile 50 TL’ye yükselttik. Serencam 20 yılda sertifikalı döl üretimini yüzdelik 813 artışla 1,3 milyon tona çıkardık. Ülkemizde beğenilen sertifikalı tohumluğun yüzde 96’sı bilinenin aksine ancak içre üretilen domestik tohumla karşılanmaktadır.” değerlendirmesini yaptı.

“Yavru ihracatımızı, 2002’bile 17 milyon dolar iken 2021’üstelik 215 milyon dolara yükselttik, 117 ülkeye ihracat yapar hale geldik.” ifadelerini kullanan Kirişci sözlerini şöyle sürdürdü:

“Nesil dış ticaretinde ihracatın ithalatı gelecek oranını, akıbet 20 yılda yüzde 31’den yüzde 94’e çıkardık. ‘Sen Üret Yeter’ vizyonumuz gereği çiftçimizin yanında olduk, olmaya da bitmeme edeceğiz. Bu dönemde regülasyon kuruluşlarımızın faaliyetleri ehemmiyet bildirme etmektedir. TMO, Çaykur, Türkşeker ve ESK daha çok fariza üstlendi. Bu sene, TMO marifetiyle 1999 yılından beri sunu efdal miktarda tahıl aldık, alımı bitmeme eden ürünlerle gelişigüzel 55 milyar TL ödemiş olacağız.

Antrparantez, piyasaya yaptığımız un ve ağızotu arzıyla fiyatları regüle ediyoruz. Un regülasyonu kapsamında haziran ayından bu yana 1,8 milyon ton ekmeklik buğdayı piyasaya, yemleme regülasyonu kapsamında ise 850 bin titrem arpayı besici ve yetiştiricilerimizin istifadelerine sunduk. Benzeri farklı ayarlama kuruluşumuz olan Cilt ve Benzen Kurumu, elektrik alanında müstahsil ve tüketiciyi korumakla görevlidir.

Erzurum’birlikte lansmanı yaptığımız Kontratlı Besicilik Projemiz ile besicilerimiz güvenle hayvancılık yapacak, kamera satıcıyla aracısız muhatap olacak. Böylelikle besiciye çalım garantisi ve özgür karlılık sağlayacağız. Antrparantez kontratlı besicilik yapan üreticilerimizi, kilogram başına 2,5 TL ile 5 TL beyninde gürlük primiyle destekleyeceğiz. Bu modeli nebati, hayvanca ve akarsu ürünleri üretiminde da anne alacağız.”

Icra Vekili Kirişci, kontratlı üretimde standartlar oluşturacaklarını, ortalık arasındaki dengesizliği gidereceklerini ve tarafların haklarını güvence altına alacaklarını belirterek, ihtilafların çözümü ve mühim ürünlerin gerektiğinde zorunlu olarak sözleşmeli üretimine yönelik hususları düzenleyeceklerini, yasa müstelzim bu düzenlemenin, Gazi Meclisin takdirleriyle şekilleneceğini dile getirdi.

Serencam 20 yılda kocabaş hayvan sayısında 9,9 milyondan, yüzde 81 artışla 17,9 milyon başa, küçükbaş hayvan sayısını da 32 milyondan yüzde 83 artışla 58,5 milyon başa ulaşarak, Avrupa’bile bir numara sıraya yükselmenin gerçekleştiğine belen fail Kirişci, kanatlı hayvan varlığını 251 milyondan, yüzdelik 59 artışla 398 milyona, arılı kapçık sayısını 4,2 milyondan, yüzde 107 artışla 8,7 milyona çıkardıklarını, başka nebati üretimde olduğu gibi hayvanca üretimde dahi kemiksiz dış satımcı konumda olunduğunu vurguladı.

(Sürecek)