Divan Cazibe ve Bütçe Komisyonunda, Rüşvet Usul Kanunu ile Bazen Kanunlarda Ayrım Yapılmasına Dayalı Yasa Teklifi’nin, cemevlerine ilişik düzenlemeleri içeren maddelerinin görüşmeleri sırasında tartışma yaşandı.

Komisyon Başkanı, DÜRÜST Tümen Bingöl Saylav Cevdet Yılmaz, HDP Antalya Mebus Eksiksizlik Bülbül’ün, çarkıt YANLIŞSIZ Fırka Mebus Mehmet Metiner hakkındaki iddiasını, Metiner’i arayarak sorduğunu anlattı. Metiner’in aynı televizyon programında Suriye bağlamında değerlendirmede bulunduğunu, “Müslüman’ın zalimi üstelik mazlumu birlikte olabileceğini belirttiğini, Yezid için ‘Allah’ın laneti konusunda olsun’ ifadesini kullandığını” dile getirdiğini nâkil Yılmaz, Metiner’in, monitör programının kapanışı sırasında sunucunun çabuk etmesi nedeniyle sürçülisan ettiğini ancak rastgele kastı olmadığını söylediğini de tabir etti.

HDP İstanbul Mebus Zeynel Ilgi, Aleviler ile ilişkin tıpkı kurul oluşturulacağını fakat üyelerinin kimler olacağının bilinmediğini belirterek, “Bu, Alevilere kayyum atamaktan bambaşka bir öz değil.” sözlerini sarfiyat etti.

AİHM’in Aleviler ve mecburi ilmek derslerine ilişik kararlarına uyulmadığını söyleyen Dikkat, Alevilerin sorunlarına, bu kesimin görüşleri alınarak çözüm üretilmesi gerektiğini belirtti. Dikkat, MHP Genel Başkanı Kerem Bahçeli’nin “cemevlerinin tapınak olduğunu” dile getirdiğini anımsatarak, MHP milletvekilleri açısından bugün bir samimilik testi yapıldığını söyledi.

DOĞRU Tümen Manisa Saylav Amaç Aydemir, “Alevilik bir diyanet değildir, basiret bile değildir. Alevilik bir kültürdür, rastgele Alevi Müslümandır.” dedi.

Aydemir’in sözlerine mugayeret milletvekilleri tepki gösterdi.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz de milletvekillerinden fikirlerini dile getirirken tanımlama yapmamalarını istedi.

Hak Komisyonu Başkanı ve YANLIŞSIZ Öğür İstanbul Mebus Abdullah Güler, teklifin, cemevlerine müteveccih düzenlemelerine yöneltilen eleştirileri anımsatarak, “Bu teklifi değersizleştirmeyelim, içini boşaltmayalım.” şeklinde konuştu.

“Ziyalı tıpkısı tartışma yapmıyoruz”

Komisyonda daha sonradan Alevi sivil topluluk temsilcileri, cemevlerine müteveccih düzenlemeler hakkındaki görüşlerini dile getirdi.

Alevi Vakıfları Federasyonu Umumi Başkanı Haydar Zevalsiz Doğan, TBMM’nin, cemevlerini tapınak olarak akseptans etmesini murat etti.

Doğan’ın, Komisyona inançlarının kuşkusuz tanım edileceğini dinlemeye gelmediklerini söylemesi ve milletvekillerinden Aleviliği tanımlamaktan vazgeçmelerini istemesi konusunda Türe Komisyonu Başkanı Abdullah Güler, Doğan’a, “Usul bilmiyor. Talimat verir üzere konuşuyor.” şeklinde tepki gösterdi.

Bu sırada erk ve mugayeret milletvekilleri arasında konu atmalar yaşandı.

Haydar Baki Doğan’ın, konuşmasına devam ederken, Alevilere yönelik düzenlemenin, vergiye ilgili ayrımsız teklifin içerisinde TBMM’ye getirilmesini eleştirmesi üzerine DOĞRU Öğür Manisa Mebus Maksat Aydemir, Doğan’a, yasa teklifini küçümsediği gerekçesiyle reaksiyon gösterdi.

Traksiyon ve Bütçe Komisyonu Başkanı Yılmaz, Alevilik üstüne yüzyıllardır süren aydınlık tartışmaların, Plan ve Bütçe Komisyonunda yapılmaması gerektiğine dikkati çekerek, “Saylav olmayan bir arkadaşımızın milletvekillerine derece verir kabilinden konuşmasını hiç kimesne kabul edemez. Sivil cemiyet kuruluşu temsilcilerinden beklentimiz, fikrinizi vazıh anlatım etmenizdir. Onu ifade edin, milletvekillerimiz bile ölçüm etsinler.” diyerek konuştu.

DOĞRU Tümen Erzurum Saylav İbrahim Aydemir ise daha geçmiş görüştüğü Doğan’ı beyefendi bir hayat namına tanıdığını, Doğan’ın konuşmasının maksadını aştığını söyledi.

Doğruluk Komisyonu Başkanı Güler, Alevi sivil toplum örgütlerinin bazılarının dahi taraf olduğu davalarda alınan kararları inceleyerek bu konuda yapılması gerekenleri belirlediklerini anlattı. Sivas’ta Alevi canlarla yetik bire bir vatandaş hassasiyetiyle konuştuğunu dile getiren Güler, eksikliklerin olabileceğini, derece derece çalışmalar yaptıklarını, ilerleyici süreçte çokça henüz asıl tıpkısı yasa noktasında aranjman dilek ettiklerini kaydetti.

Güler, teklifin hazırlanmasında gider edilen emeğin takdir edilmesini istedi.

Daha sonra konuşmasına devam eden Doğan, teklifin hazırlanmasında emeği geçen milletvekillerine teşekkürname ederek, AİHM’in cemevlerine yönelik kararlarının yasalı adına dikkate alınmasını murat etti.

“Cemevlerinde seyretme oynanmayacak”

Alevi Dernekleri Federasyonu Umumi Başkanı Büyüklük Fırat, tıpkısı zamanda Alevi dedesi olduğunu belirterek, cemevlerinin, Alevilerin ibadethaneleri olduğunu vurguladı. Fırat, “Cemevlerinin tapınak olarak akseptans edilmesini istiyoruz.” dedi.

İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, “Cemevlerinin faturalarının ödenmesinin Din İşlerinden Ekin Bakanlığına alınması aslında cemevlerinin dini tapınak olmaktan ayrımsız hars merkezine indirgenmesi anlamına geliyor.” sözlerini gider etti.

MHP Konya Mebus Mustafa Sahtekâr, MHP Genel Başkanı Çap Bahçeli’nin dile getirdiği gibi partisinin de Aleviler kabilinden cemevlerini tapınak olarak gördüğünü kaydetti. Sahtekâr, “Teklifle cemevleri yasaya giriyor. Esasta kıvrılma niteliğinde benzeri düzenlemedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Sahtekâr, düzenlemenin eksiklerinin tamamlanabileceğine de işaret etti.

CHP Malatya Mebus Ege Ağbaba, teklifin, Aleviler’in yıllardır dile getirdiği “eşit vatandaşlık” talebini karşılamadığını söyledi. Ağbaba, “Cemevlerinde seyir oynanmayacak, dinleti verilmeyecek. Bu insanlar yüzyıllardan beri yaptıkları gibi cemevlerinde ibadetlerini yapacak. Cemevleri hudayinabit namına firez evine dönüştürülmeye çalışılıyor.” ifadelerini kullandı.

Ağbaba, Alevilerin sorunlarının çözümü amacıyla komisyon kurulmasını de arzu etti.

Komisyonda teklifin maddeleri üzerindeki görüşmeler sürüyor.