TOPTAN ısınmanın etkileriyle yağış rejiminin değiştiği Şarki Karadeniz’birlikte, haziranda 109,4 kilogram yağış ile son 90 yılın yağış rekoru kırılırken, strateji eden aylar ise yağışsız geçti. Meteorolojik verilere göre, güzeşte sene orak ayı ve ağustos ayları ile bu senenin ayrımsız dönemlerinde sayı farkı yüzdelik 58 henüz beş altı yağış zımnında bölgede akarsu kaynakları bile azaldı. Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Bu yıl Karadeniz’üstelik çok aşkın dominant olmaması, çokça elem konvektif gök curcunalı sağanak yağışların mufassal müddet ve arka arkaya olmamasından kaynaklanıyor” dedi.
Küresel ısınmanın etkileriyle Şark Karadeniz Bölgesi’nde sonuç aylarda azalan yağışlar, yağışsızlık tehlikesini bile beraberinde getirdi. Maşrık Karadeniz’dahi, haziranda 109,4 kilo yağmur ile son 90 yılın yağış rekoru kırılırken, izleme fail aylar ise kurak geçti. Meteorolojik verilere göre, güzeşte sene temmuz ve ağustos ayları ile bu senenin bire bir dönemlerinde sayı farkı yüzde 58 henüz az yağışın düştüğü bölgede, kaynakları kurumaya başlayan içmece suyunda sıkıntı yaşanması riski ortaya daha çok. Bölgede yağışların sunu aşkın etkilediği Ordu’bile, orak ayı ayında 11 ilçedeki 336 noktada göçü ve toprak kayması yaşandı. Ağustos ayında ise Rize’nin Veriş ilçesinde, Artvin’birlikte merkeze sınırlı Beyaz Zehir köyünde, Giresun’un Keşap ilçesinde aşağı yetenekli dominant ve heyelanlar meydana geldi.
‘KONVEKTİF YAĞIŞLAR PEŞ PEŞE OLMADI’İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Hava Bilgisi Mühendisliği Bölüm Başkanı, Afet Yönetimi Enstitüsü ve İklim Değişikliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, hâkim ve kuraklığın yevmi değil taşkın meteorolojik vaziyetler olduğunu söyledi. Kadıoğlu, bu olayların her dönüş olmasının beklenmediğini kaydederek, şunları söyledi: “Maatteessüf gelişigüzel yağmurda yeğin uyarısı verir olduk zira dere yataklarında çokça aşkın falsolu ve ayrıcalı yerleşim var. Bu sene Karadeniz’de haddinden fazla çok başat olmaması, çokça biberli konvektif gök gürültülü sağanak yağışların detaylı süre ve peş peşe olmamasından kaynaklanıyor. Kimi Zaman birkaç dönem yağmur yağmur, arazi ve dereler suya doyar. Bunun peşine gelen haddinden fazla kuvvetli boğanak yağışta daha çok suyu arazi ve dereler tutmaz, taşmaya başlar. Hakeza koşullar yoğun geldiği antlaşma öz yataklarında su genleşip taşar. Dere yatağında komütatör, bina yol varsa bunlar da uymazlık görür. Lüks hava şartlarını arz az 500 yılda yağabilecek yer dağ yağışı fikren evlerimiz yerleştirmemiz, köprülerimizi ve yollarımızı yapmamız lazım. Bunları kazara yaptığımız devir arz kıtipiyoz yağışlarda üstelik peş peşe ve daim yağdığı ant hâkim tehlikesi oluyor. Bu da alışılagelen değil. Artık yağmur tahmini uyarısından artım sel tahmini oluyor. Seçme yağmur yeğin, gelişigüzel fırtına bir afete dönüşüyor. Bu bile akilane tıpkısı molekül değil. Bu dahi yerleşimden kaynaklı tıpkı format.”‘YAĞIŞSIZ PERİYOT KURAKLIĞA DÖNÜŞTÜ’Gün Doğusu Karadeniz’üstelik bu sene çok çok kar yağışı olduğunu ve ilkbaharda derelerin coştuğunu nâkil Prof. Dr. Kadıoğlu, “Bu sene Karadeniz’e haddinden fazla kar yağdı. Kayran altı suları olmayan yerey örtüsü bodur birlikte olsa suyla beslendi. O yüzden ilkbaharda dereler gürül gürül akıyordu, ayrımsız mesafe sular haddinden fazla kuvvetliydi amma tezyifkâr, güdük aynı yağışsız bölüm, kurak periyotta çabucak Karadeniz’bile durumu kuraklığa dönüştürdü. Şu anda fındığını yok etmek isteyenler bu işe seviniyor. Tek zaman çekicilik herkesi memnun etmez. Şu anda kurak periyotta ateşlilik, kıtlık var amma bire bir yandan insanlar fındığını kurutabiliyor. Anca tıpkısı zait tarafı var” diye konuştu.
