Soyu nâr altında kâin ilhak kedisi, Iğdır’daki sulak alanlarda bile yaşamını sürdürüyor.
Tarihte 1777’birlikte Kafkasya bölgesinde tanımlanan bağlama kedisi (felis chaus), soyu tükenme riskiyle karşı karşıya olan çandır türleri arasında düzlük alıyor.
Adana, Akdeniz ile İç Anadolu’de yayılış gösteren ve buralarda bulunmaz dahi olsa görülebilen bu tür, Balkı Dağı’nın Iğdır tarafındaki Bulakbaşı ve Glokom sazlıklarında üstelik bulunuyor.
KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah ile Antrenör Üniversiteleri Akademisyen Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, bu hafta Iğdır bölgesinde yaptığı meydan çalışmasında putrel kedisini görüntüledi.
“Haddinden Fazla ender tanıdık bire bir kök”
Prof. Dr. Şekercioğlu, AA muhabirine, bu türün yayılış haritasında Iğdır’ın bile yer aldığını ve Türkiye’üstelik soyunun tehlike altında olduğunu söyledi.
Saz kedisinin, karışık kedisi ile vaşak arasında boyutlara eş olduğunu tabir eden Şekercioğlu, “Kafadan eğin uzunluğu 60-80 santimetre, yerden yüksekliği kestirmece 36 santimetre. Ağırlığı birlikte bölgeye göre haddinden fazla değişebilir, 2 ile 16 kilo ortada, yani Kars Sarıkamış’taki vaşak ağırlığına kadar ulaşabilen aynı cins. Bölgemizde o kadar büyük değil. Toptan dağılımında bölgemizde, Iğdır’da olmasını beklediğimiz haddinden fazla ender görülen bire bir soy.” diye niteleyerek konuştu.
Saz kedisini kuş gözlemi sırasında tespit ettiğini anlatan Şekercioğlu, şunları kaydetti:
“Benzeri kuşun sesini kaydetmeye çalışırken saksağanların daim öttüğünü ayırt ettim. ‘Birbirlerine bağırmaları bitmiyor.’ diyerek tasalı üstelik oldum. Sonraları fark ettim kim bu ötüş saksağanların alarm ötüşü. ‘Benzeri avcı var.’ diye niteleyerek birbirlerini uyarıyorlar. Uzun Hayvan gördüklerini fikren dürbünümü kaldırdım amma dürbüne üstelik ister kalmadan karşımdan saz kedisinin geçtiğini gördüm. 50 metre büyüklüğünde yürüdü, durdu ve baktı. Saksağanlar tasalı ettiği için sazlığın arasına girip kayboldu. Bu benim üzere haddinden fazla bahtiyar aynı gözlemdi. Daha önce Adana’üstelik belgeselini çekmiştim amma Maşrık Anadolu’bile ilk defa ilhak kedisi görmüş oldum.”
“Sayıları giderek azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor”
Şekercioğlu, rabıt kedisinin genellikle sulak alanlarda ve sazlıklarda yaşadığını belirtti.
Saz kedisinin, ülkede akarsu zarfında avlanabilen biricik kedi türü olduğunu dile getiren Şekercioğlu, “Sulak alanların kurutulup tarlaya çevrilmesi, kemirgenlerin ekincilik zararlısı diyerek zehirle yok edilmesi ve uğrun av yüzünden soyu tehlikede olan bir kök. Gayrı yaşadığı Nil Deltası, Orta Doğu, Hindistan ve Güneydoğu Asya’dahi arz degaje yabani kedi türüyken, sayıları giderek azalıyor ve görülmesi zorlaşıyor.” dedi.
