17 Sülale 1909’de “Papazın Çayırı” kendisine adlandırılan yerde yapılan önceki maçı 2-0 kazanan Galatasaray, rakibinden önce 7 maçta gol yemedi.
Fenerbahçe 5 sene bekledi
Fenerbahçe, Galatasaray karşısında geçmiş golü ve galibiyeti, rekabetteki 8. randevuda elde etti.
Union Club sahasında 4 Sülale 1914’te yapılan İstanbul Ligi maçını 4-2 kazanan Fenerbahçe, sonunda rakibi karşısında kestirmece 5 sene süren suskunluğuna dahi son vermiş oldu.
Sarı-lacivertli takım yerine Galatasaray’a tarihteki önceki golü ise Hasan Kamil Sporel attı.
Yer beş altı ve yer çok seyircili maçlar
Galatasaray ile Fenerbahçe arasındaki maçlarda genişlik beş altı peyrev 17 Teşrinisani 1922’deki karşılaşmaya geldi.
İttihat Sahası’nda bora altında, hakem Fethi Tahsin Başaran’ın şemsiyeyle tedvir etmek zorunda kaldığı maçı, hep biletsiz 14 emanet izledi.
İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı’nda 21 Ilkgüz 2003’te yapılan loda maçını ise 70 bin 125 peyrev izlem etti. Bu miktar, iki bando arasındaki bire bir maçı izleyen izleyici sayısında rekor namına tarihe geçti.
Rekabetin golcüleri
Rekabette yer çok golü Fenerbahçeli Zeki Ikbal Sporel attı. Sporel, Galatasaray’a cebin oynadığı 42 maçta mecmu 27 nöbet rakip fileleri havalandırdı.
Zeki Ikbal Sporel’i, 24 golle tekrar aynı Fenerbahçeli Alaattin Baydar izliyor. Fenerbahçeli Lefter Küçükandonyadis’in 20, Galatasaraylı Dayanıklı Oktay’ın ise rekabette 19 golü bulunuyor.
beraber, iki takımda birlikte kalıp giyen Tanju Çolak’ın üstelik 14’ü Galatasaray, 8’i Fenerbahçe formasıyla girmek amacıyla rekabette bütün 22 golü var.
Grup maçlarında ise Galatasaraylı Sağlam Oktay 9, Fenerbahçeli Aykut Makro 8 golle takımlarının yer golcü isimleri oldu.
Turgay Şeren’in rekoru
Fenerbahçe-Galatasaray maçlarında arz çokça oynama rekoru merhum Toygar Şeren’e ilişik.
A Milli Topluluk ve Galatasaray’ın unutulmaz kalecilerinden Şeren, Fenerbahçe’ye alın soluk-kırmızılı kaleyi 55 yol korurken, rekabette en çokça form giyen futbolcu unvanını elinde bulunduruyor.
Özlem mahmul yıllar
İki bando, rekabetin bazen dönemlerinde birbirlerine karşı galibiyet itibarıyla kazanım kurmakta zorlandı.
Fenerbahçe yoğun 11, Galatasaray ise 18 maç galip gelemedi. Fenerbahçe, 20 Son Teşrin 1949’dahi 2-0 kazandığı maçın peşi sıra yoğun 11 maç galip gelemedi ve 22 Küçük Ay 1953’te taraftarlarına 1-0’lık skorla Galatasaray galibiyeti hediye edebildi.
Galatasaray ise 17 Mayıs 1942’dahi 3-1 kazandığı müsabakanın ardından tüm 18 maç galip gelemedi ve 1 Boşluk 1946’daki 19. maçta sahadan 1-0 galip ayrıldı.
18 ayrı statta karşılaştılar
Fenerbahçe ile Galatasaray, 393 maçın sığdığı rekabette 18 ayrı statta karşılaştı.
Rakipler, İstanbul İnönü, Şanlı Sami Yen, Fenerbahçe, Taksim, Onur, Ankara 19 Mayıs, Atatürk Olimpiyat, İzmir Atatürk, Ankaragücü, Türk Telekom, Bakir Erzurum (Güncel adı Erzurum Kazım Karabekir), Offenbach, Frankfurt, Köln, Mönchengladbach Borussia Park, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kıymet Arpalık, Manisa 19 Mayıs ve Antalya statlarında sahaya bundan sonra.
Heyecanı iki takımda da yaşayanlar
Fenerbahçe ile Galatasaray, 393 maçın sığdığı rekabette 18 ayrı statta karşılaştı.
Rakipler, İstanbul İnönü, Mualla Sami Yen, Fenerbahçe, Taksim, Haysiyet, Ankara 19 Mayıs, Atatürk Olimpiyat, İzmir Atatürk, Ankaragücü, Türk Telekom, Kullanılmamış Erzurum (Güncel adı Erzurum Kazım Karabekir), Offenbach, Frankfurt, Köln, Mönchengladbach Borussia Otopark, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Fehamet Has, Manisa 19 Mayıs ve Antalya statlarında sahaya daha çok.
Heyecanı iki takımda dahi yaşayanlar
Birçok oyuncu futbolculuk hayatında iki takım formasını bile giyme şansını buldu.
Serencam dönemde iki takımda bile oynayan futbolcular şunlar:
Raşit Çetiner, Güngör Tekin, Erdoğan Arıca, Engin Verel, Mehmet Oğuz, Erhan Önal, Arif Kocabıyık, İlyas Tüfekçi, Tanju Çolak, Koçak Yuvakuran, Selçuk Yula, Hasan Ferz, Benhur Babaoğlu, Elvir Boliç, Sedat Balkanlı, Temizlik Sancaklı, Ahmet Saika, Raf Dik, Emre Aşırma, Fatih Akyel, Elvir Baliç, Haim Michael Revivo, Abdullah Ercan, Mehmet Yozgatlı, Stjepan Tomas, Servet Güç, Emre Belözoğlu, Caner Başıboş, Kazım Kazım, Mehmet Topal, Burak Yılmayan, Olcan Adın, Başkomutan Eren, Şener Özbayraklı, Tolga Sakatatçı, Garry Rodrigues, Sinan Sim.
Tıpkısı maçta dörder gol atanlar
Fenerbahçe-Galatasaray rekabetinde şimdiye dek aynı maçta bir topçu marifetiyle sunu çok atılan gol sayısı 4 oldu.
Galatasaraylı Çap İbrahim, Cemil Karagürgen ve Mukavemetli Oktay ile Fenerbahçeli Zeki Keyif Sporel, rakip filelere tıpkısı maçta dörder gol atma başarısını gösterdi.
Arz çok tanıdık sonuç: 1-0
İki takımın 113 almanak geçmişinde, geride kalan 394 maçta genişlik çok görülen sonuç 1-0 oldu.
Galatasaray ile Fenerbahçe arasındaki maçlarda cemi 74 posta 1-0’lık akıbet ortaya imdi, 49 defa 2-1’lik sayı makbuz.
Bildirme ayrımlı skorlu karşılaşma
İki takım arasında geride mütezayit maçlarda sunma ayrımlı skorlu galibiyeti, 7-0’lık sonuçla Galatasaray aldı.
İstanbul Ligi’nde 12 Küçük Ay 1911’dahi yapılan maçı, Galatasaray 7-0 kazandı.
Fenerbahçe’nin değişik skorlu galibiyetleri
Fenerbahçe, rakibi Galatasaray karşısında şimdiye çatışma yeryüzü ayrımlı skorlu galibiyeti, 2002-2003 sezonunun önceki yarısında Kadıköy’birlikte yapılan maçta elde etti.
6 Teşrinisani 2002’deki müsabakayı 6-0 kazanan soluk-lacivertli grup, bir zamanda öbek maçlarında iki mızıka arasındaki sunma farklı skorlu galibiyete imza attı.
Genişlik gollü maçlar
Galatasaray ile Fenerbahçe arasındaki bildirme gollü maçlarda, penaltılar dışında sporseverler hep sekizer gol gördü.
Mualla Sami Yen Stadı’nda 5 Haziran 1983’te yapılan takım maçında rakipler 4-4 berabere kaldı. İki bando beyninde 7 Küçük Ay 2001’de oynanan Türkiye Kupası yarı final karşılaşması birlikte 4-4 sonuçlandı.
Yarıda kalan maç ve tarihi cidal
Rakiplerin 23 Şubat 1934 tarihinde yaptıkları İstanbul Ligi maçı futbolcular ortada sâdır kavga zımnında yarıda kaldı.
Taksim Stadı’nda yapılan maçın 60. bir anda Galatasaraylı Kadri Dağ’ın, Fenerbahçeli M. Reşat Nayir’e attığı tekme ve Kadri’nin üzerine akla yatkın koşan Fenerbahçeli Fikret Arıcan’ın, Galatasaraylı Tevfik yoluyla kucaklanıp, vadi kenarına atılmasıyla düzlük bir anda karıştı. İki topluluk oyuncuları arasında başlayan kavgaya tribünlerdeki seyirciler da katılınca, vaziyetler büyüdü.
Yarıda küsurat maçın peşi sıra toplanan “Nahiye Ayak Topu Heyeti”, Türk spor tarihinin genişlik gösterişli cezalarından birisini verdi ve Fenerbahçe’den 9, Galatasaray’dan 8 futbolcu kalkışmak için toplam 17 futbolcuyu mufassal süreli cezalandırdı.
Bu cezalardan sunu karlı sâdır mızıka Beşiktaş oldu, sezonu rakiplerinin önünde şampiyon tamamladı.
Yabancı hakemler
Rekabetin geçmişinde yabancı hakemler da görev yaptı.
Bunlar ortada Çek, İngiliz, Yunan, İtalyan, Avusturyalı, Alman, İsviçreli, Rumen, Macar, Yugoslav, Belçikalı ve Bulgar hakemler bulunuyor.
Tarihten yapraklar
Galatasaraylı Bahri Altıntabak, Fenerbahçeli Itibar Arpalık ile Nezihi Tosuncuk, rakiplik tarihinde hem kendi kalesine hem de rakip kaleye gol atan oyuncular oldu.
Şevki Şenlen, Raşit Çetiner, İlyas Tüfekçi, Hasan Ferz, Katışıksızlık Sancaklı ve Tanju Çolak hem Galatasaray hem de Fenerbahçe formasıyla rekabette gol atma sevinci yaşadı.
Rekabette bando muhavvil oyuncular beyninde eski takımlarında kaptanlık bandını taktıktan bilahare para aktarımı olan futbolcular, Fenerbahçe kaptanıyken Galatasaray’a sabık Naci Yiğitlik ve Galatasaray kaptanıyken Fenerbahçe’ye güzeşte Mehmet Oğuz adına kayıtlarda vadi aldı.
Rekabet dostlukla güzel
Rekabetin 113 yıllık geçmişinde mukavim haddinden fazla centilmenlik gösterisi yaşandı.
İki pakt arasındaki rekabette akıbet yıllarda kalan gerilime karşın eskiden topçu ve yöneticilerin centilmence davranışları, bu güzel mücadeleye kalite kattı.
Spor tarihçilerinin derlemelerine bakarak, tıpkı derbi öncesinde Fenerbahçe Başkaptanı Galip Kulaksızoğlu, Galatasaraylılara, “Oberle kardeşler hastalanmış, Hasan da sakatlanmış. Sizi karşımızda kem kadroyla çekmek istemiyoruz. Dilerseniz maçı erteleyelim.” diye vukuf göndererek maçın ertelenebileceğini iletti.
Fenerbahçe’nin bu önerisini kabul eden Galatasaray, oyuncuların iyileşmesinden sonra, 20 Teşrinievvel 1914’te yapılan tecil maçında sarı-lacivertli rakibini 6-1 yendi.
Beraber eş kiralayıp, ava çıkıyorlardı
Ayrımsız kaynaklara bakarak, rekabetin yıpranmamış başladığı dönemlerde Galatasaray ile Fenerbahçe sporcuları, kuma kiraladıkları evde kalıyor ve beraber ava çıkıyorlardı.
İki bando sporcuları geceleri bir araya gelerek kardeşçe ediyordu. Yine tıpkı tün sohbetin koyulaştığı sırada Galatasaray’dan Mürtefi Sami Yen, Fenerbahçelileri, “Said, ferda bizimle maçınız var. Git yat ve dinlen.” diyerek uyardı.
Ertelemeyi önerdiler
Rakipler ortada 17 Teşrinisani 1922’birlikte yapılan karşılaşma öncesinde da enteresan tıpkı durum yaşandı.
Bu tarihte Kadıköy’üstelik iki takımın maçı vardı. Maç öncesinde günlerce yağan baran sahayı adeta göle çevirmişti. Fenerbahçe Başkaptanı Galip Kulaksızoğlu, Galatasaray Kulübüne telefon ederek, “Yer çokça yara, maçı erteleyelim.” dedi. Galatasaray Başkaptanı Necip Delicesine, bunun üzerine, “Anamız bizi zaman üzere doğurdu Galip Mir. Gelip maçı oynayacağız.” diye niteleyerek cevapladı. Galatasaray, Kadıköy’e gelip pik bundan sonra ve Fenerbahçe karşılaşmayı 3-0 kazandı.
Toplaşma durumu ve eş bando ihdas düşüncesi
Rakiplerin kuruluşlarının ilk yıllarında birleşme durumlarının de ortaya çıktığı, ayrıca iki pakt başkanının eş topluluk kurma konusunda anlaştıkları argüman edildi.
Galatasaray Kulübünün resmi yayın organı Galatasaray dergisinin 2003 Gücük Ay sayısında, Adnan Işık’ın belgelere dayandırarak verdiği haberde, 1912 yılında Galatasaray Kulübü Başkanı Ulu Sami Yen ile Fenerbahçe Kulübü Başkanı Hulusi Bey’in eş imzayla kayıt altına aldıkları belgenin, birleşmeseler dahi iki kulübün yabancılara cebin kuma tıpkısı bando kurma üzerine anlaştıklarını, hassaten tüzüğü üstelik hazırladıklarını gösterdiği kaydedildi.
Bilerek kaçırılan penaltı
Rakiplerin 23 Eş 1925’te Taksim Stadı’nda yaptıkları Vatan Gazetesi Kupası maçında ilginç bire bir fenomen yaşandı.
Fenerbahçe’nin kazandığı ceza atışı sonrası, atış öncesinde stadın nazik balkon kısmı çöktü. Fenerbahçeli Cafer Çağatay, bu evolüsyon üstüne penaltı atışında kâffesi isteyerek kaleci Ali Yanal’a teslim etti.
Kompozit takım: “FenerSaray”
Fenerbahçe ile Galatasaray, 1934 yılında Türkiye’ye çağırma ettikleri yabancı takımlarla birer kez tedbir maçı yaptıktan sonraları, üçüncü maçı “Fenerbahçe-Galatasaray Karması” şeklinde oynadılar.
Bu karmanın forması ise iki kulübün renklerinin karışımı olan lacivert, zerrin ve kırmızıdan oluştu.
Canaydın’dan centilmenlik dersi
Akıbet yıllarda iki bando arasındaki maçların genelinde ahval yaşanırken, Galatasaray Kulübünün rahmetli Başkanı Özhan Canaydın, rekabete centilmence yaklaşımıyla alkış aldı.
Soluk-kırmızılı ekibin 6 Teşrinisani 2002’dahi Kadıköy’de rakibine 6-0’lık sonuçla tarihi hezimete uğradığı maçta, başkan sıfatıyla önce Fenerbahçe derbisini izleyen Özhan Canaydın’ın, rakibinin attığı golleri alkışlayarak Fenerbahçeli yöneticileri kutlaması, maça damgasını vurdu.
Rahmetli Canaydın’ın bu centilmenlik gösterisi öz camiasından ara sıra tepkiler görse üstelik Dünya Fair Play Konseyi (CIFP) yoluyla 2002 Dünya Fair Play Ödülü’ne müstahak görüldü. Özhan Canaydın ayrıca, bu davranışı zımnında Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) tarafından planlı Fair Play Sportif Çizgi Ödülü’nü aldı.
Fenerbahçe’de flaş değişmeyen: Ongun Özil ve Şair Tufan…
Galatasaray’de önce namzet mahsus oldu!
Süper Takım’birlikte derbi tarihleri belli oldu
Fenerbahçe-Galatasaray derbisinin hakemi açıklandı
